Uitvoerend beslag. Wat is dat?

Een gerechtsdeurwaarder neemt goederen in beslag. Dat is algemeen bekend, maar weet je écht wat het betekent en wat de werkelijke gevolgen ervan zijn? In een eerdere blog hadden we het over een bewarend beslag. Nu zoomen we in op een uitvoerend beslag. 

Roerend, onroerend en onder derden

Dit zijn de drie grote categorieën van beslag. Deze verschillende typen zien we terug bij een bewarend beslag maar evengoed bij een uitvoerende procedure.

Waarom een uitvoerend beslag?

Helaas betalen niet alle klanten even vlot. Er wordt aangeraden om deze klanten op te delen in twee categorieën:

1. Zij die wel willen maar niet kunnen betalen;
2. Zij die niet willen maar wél kunnen betalen.

Een gerechtelijke procedure starten in de eerste categorie blijkt zeer zelden aangewezen. Een dergelijke procedure is niet goedkoop en zorgt ervoor dat de klant (op dat ogenblik: debiteur), nog meer zal moeten betalen. De kosten lopen snel op en zullen in principe mee betaald moeten worden door de schuldenaar. Een klant die niet kan betalen maar dat wel wil, moet een aangepaste begeleiding krijgen. Schuldeisers kunnen hierin een belangrijke rol spelen als facilitator (bv. door het aanreiken van een afbetalingsplan) of door de doorverwijzing naar schuldhulpverlening.

Het spreekt dus voor zich dat een gerechtelijk traject aangewezen is bij de tweede categorie. Je zal dit type klant moeten overtuigen om jouw factuur te betalen. Dit kan je als schuldeiser bereiken door over te gaan tot een gedwongen verkoop, of tot tegeldemaking van eventuele sommen (bv. bij een bankbeslag). In de meeste gevallen volstaat het echter een beslagprocedure als drukkingsmiddel te gebruiken.

Uitvoerbare karakter en procedures

De meest toegepaste techniek is een uitvoerend beslag op roerende goederen. De gerechtsdeurwaarder heeft daarvoor een uitvoerbare titel nodig. Dat is meestal een uitspraak van een rechter (vonnis of arrest), maar kan ook een notariële / hypothecaire akte of een dwangschrift zijn. Deze titel dient hij te betekenen (lees: officieel overhandigen) aan de schuldenaar, samen met een bevel om de beslissing na te komen. Minstens 24u later kunnen de goederen van de schuldenaar in beslag worden genomen. In het proces-verbaal van uitvoerend roerend beslag, stelt de gerechtsdeurwaarder ook een verkoopdag. Deze staat minstens een maand verder en is de dag waarop de in beslaggenomen goederen in verkoop gaan. Vóór die datum moet de gerechtsdeurwaarder nog een aanplakking achterlaten. Dit zullen sommigen kennen als ‘het gele papier’ en geldt als bekendmaking van de gerechtelijke verkoop. Werd er nog steeds niet betaald, dan zal de gerechtsdeurwaarder de goederen effectief opladen en verkopen.

Beslag onder derden

Bij een beslag onder derden moet de gerechtsdeurwaarder opnieuw beschikken over een uitvoerbare titel, via een betekening met bevel. De gerechtsdeurwaarder legt het beslag bij de zogeheten derde-beslagene. Dit kan de werkgever zijn in het geval van loonbeslag, een uitkeringsinstelling of de financiële instelling bij een bankbeslag. De werkgever, uitkeringsinstelling of bank heeft na het beslag de verplichting om de gelden over te maken aan de gerechtsdeurwaarder. Daarnaast moet er een derde-verklaring worden afgelegd. Nadien zal de gerechtsdeurwaarder het beslag aanzeggen aan de schuldenaar, de beslagene. Op die manier is de schuldenaar ervan op de hoogte. Later zal er ook nog een tegenaanzegging gebeuren waarbij de gerechtsdeurwaarder aan de derde-beslagene laat weten de eigenlijke schuldenaar te hebben ingelicht van de beslagprocedure.

De procedure van onroerend beslag is zeer juridisch-technisch en kent een specifiek verloop. Aangezien deze meestal wordt toegepast door de financiële instellingen of bij zeer grote vorderingen, gaan we hier niet verder op in.

Onbeslagbare zaken?

De gerechtsdeurwaarder mag niet op alle zaken beslag leggen. Zo zijn er een aantal roerende goederen die niet voor beslag vatbaar zijn. Deze lijst (art. 1408 Ger. W.) ligt vast bij wet en werd het laatst gewijzigd en gemoderniseerd in juni 2023. Grappig detail: vóór deze datum mocht er geen beslag worden gelegd op 1 koe en 12 schapen of geiten. Deze vermelding was duidelijk gedateerd en is om die reden geschrapt. Het is nog het vermelden waard dat er geen beslag meer gelegd kan worden op een computer met internetverbinding, een gsm, enzovoort.

Ook bij een derdenbeslag bestaan er grenzen. Zo dient men rekening te houden met de beslagbare gedeelten op inkomsten. Dezelfde grenzen gelden in het kader van een bankbeslag, wanneer de gelden op de rekening uit inkomen voortkomen.

---

Graag meer weten over sales & collections? De samenwerking tussen de afdelingen optimaliseren?