Een gerechtsdeurwaarder neemt goederen in beslag. Dat is algemeen bekend, maar weet je écht wat het betekent en wat de werkelijke gevolgen ervan zijn? Wanneer we het hebben over een beslag, onderscheiden we drie grote categorieën.

Roerend, onroerend en onder derden

1. Roerend beslag(*): De gerechtsdeurwaarder neemt roerende goederen in beslag, zoals een wagen of moto, TV, computer, meubelen, enzovoort. Dit doorgaans met de bedoeling om deze later op te laden en te verkopen (gerechtelijke en gedwongen verkoop) in het voordeel van de schuldeiser(s). Let op, de enige échte reden is niet om over te gaan tot daadwerkelijke verkoop, maar om druk uit te oefenen om de schuld(en) aan te zuiveren.
2. Onroerend beslag: Bij een onroerend beslag gaat het om een inbeslagname van een woning of een lap grond. Deze procedure passen banken regelmatig toe via hun notariële en hypothecaire akte bij achterstanden in de terugbetaling van een woonkrediet. Deze techniek kan ook worden gebruikt bij heel grote wanbetaling. In het kader van een collectieve schuldenregeling gaat de schuldbemiddelaar doorgaans ook over tot gedwongen verkoop.
3. Bij een beslag onder derden legt de gerechtsdeurwaarder beslag bij een derde persoon of instelling, dus niet bij de schuldenaar zelf. De beste voorbeelden hiervan zijn beslag op het inkomen (op het loon of de uitkering) of beslag op een bankrekening.

(*) Opmerkingen bij roerend beslag

• Zoals hierboven gaat het om een uitvoerende beslagprocedure. Deze kan ook bewarend zijn. (Zie verder)
• De gerechtsdeurwaarder mag niet alle goederen in beslag nemen. Levensnoodzakelijke goederen zoals een bed, een koelkast, schoolmateriaal van kinderen, heel persoonlijke bezittingen, … mogen niet opgenomen worden. Deze lijst (art. 1408 Ger. W.) werd bij wet vastgesteld en laatst gewijzigd en gemoderniseerd in juni 2023.
• De gerechtsdeurwaarder legt beslag op de goederen die op het domicilieadres (of de maatschappelijke of uitbatingszetel van een onderneming) aanwezig zijn. Zo bestaat de kans dat er goederen worden opgenomen die niet van de échte schuldenaar zijn, maar bv. van de partner, van een vriend of familielid. De benadeelde persoon kan zijn goederen terugvorderen via een zogenaamde revindicatieprocedure.

Bewarend of uitvoerend?

Naar een uitvoerende procedure kijken we later meer in detail, maar dit is het geval wanneer de schuldeiser al in het bezit is van een zogeheten uitvoerbare titel. Dit is meestal een uitspraak van een rechter (vonnis of arrest). Het kan ook om een notariële of hypothecaire akte gaan.

Vooraleer je een volledige uitspraak hebt over jouw dossier (ten gronde), ben je meestal al enkele weken of maanden verder. Nu kan het zijn dat je weet dat jouw schuldenaar zich onvermogend aan het maken is. Dat hij zijn goederen bijvoorbeeld allemaal aan het wegschenken of verkopen is, nog voor dat je er beslag kon op laten leggen.

In dat geval biedt een bewarende beslagprocedure soelaas. Je kan via een verzoekschrift naar de beslagrechter trekken. Deze kan jou machtigen om via een gerechtsdeurwaarder een bewarend beslag te laten leggen. Je moet evenwel aantonen dat jouw vordering:

• Zeker, vaststaand en opeisbaar is;
• Dat er gegronde redenen zijn waarom je denkt dat jouw schuldenaar zich aan het verarmen is.

Daarnaast moet je duidelijk vermelden op welke goederen je precies beslag wil laten leggen. Dit is een korte procedure en kan snel plaatsvinden. Er komt al binnen de acht dagen een uitspraak. Wanneer je in een latere fase over een uitvoerbare titel beschikt, kan je het bewarend- om laten zetten in een uitvoerend beslag. Aangezien het om een vrij juridisch-technische procedure gaat, kan je jezelf best laten bijstaan door een advocaat.

Gevolgen van beslag

Velen gaan er van uit dat de in beslag genomen goederen onmiddellijk worden meegenomen. Dit is niet het geval. De schuldenaar mag bijvoorbeeld een in beslag genomen wagen niet meer verhuren, uitlenen of verkopen. Maar hij mag deze nog wel gewoon gebruiken. Nog vragen hierover? Aarzel niet ons te contacteren!